Een herinnering

Deze blog ontstond per ongeluk. Ik was over een heel ander onderwerp aan het schrijven toen deze herinnering weer bij me naar boven kwam en ik er simpelweg dieper op in moest gaan. Het speelde zich een kleine twee jaar geleden af in juli 2013. Ik stond die dag ik om 6 uur op om te gaan sungazen. Het was zomervakantie en ik verbleef met mijn kinderen op een camping in Drenthe aan de rand van de weilanden. Elke ochtend en avond staarde ik enkele minuten in het vriendelijke en zachte licht van de opgaande en ondergaande zon. De zon is in al zijn kracht en stralendheid enorm helend en het staren in de zon (sungazen) heeft een grote positieve invloed op het lichaam. Ik ga hier sowieso nog een aparte blog over wijden. Op ‘Want to know’ vind ik er deze informatie over: Sungazen is een 5000 jaar oude, eenvoudige, natuurlijke methode waarbij binnen bepaalde tijden direct en opbouwend in de zon gekeken wordt. Dit zonlicht verspreidt zich in het lichaam via de zenuw- en energiebanen. Het lichaam wordt geënergetiseerd waardoor er een intelligent regeneratieproces (herstellen van beschadigde lichaamscellen) in gang wordt gezet. Daarnaast wordt het lichaam opgeladen, te vergelijken met een oplaadbare batterij. Ik genoot er deze weken enorm van om aan de rand van een prachtig weiland naar de opgaande en ondergaande zon te kijken. Het sungazen had ik elke ochtend met tien seconden opgebouwd en in juli mocht ik al minutenlang staren. Wat voelde ik me goed! Op deze bewuste ochtend toog ik weer naar mijn vaste plekje aan de rand van het weiland waar de ochtenddauw en de laaghangende mist elke ochtend de voorbode bleek van een prachtig, zonnige dag.

Wonder der natuur

Deze morgen was het druk in de wei. De boer die eigenaar was van de ongeveer dertig melkkoeien aldaar was al aanwezig en stond in de witte mistflarden zijn werk te doen toen hij me begroette. De ochtend was koud en vochtig en de boer wees trots naar de zijkant van de wei waartegen een soort hekhok een vastgebonden koe stond. De koe was geplaatst tussen twee houten hekjes en hiernaast lag op de grond in een plas bloed en vruchtwater een pasgeboren kalfje. De boer wees trots op het kleine bibberende kalfje en hij zei dat ik wel even dichterbij mocht komen om te kijken.

Melk

Ik ben mijn oudste, toen elfjarige zoon gaan halen om dit wonder der natuur samen met mij te komen aanschouwen. Samen stonden we bij het hekwerkje met aan de ene kant moederkoe en aan de andere kant het kalfje, heel zwaar bibberend van de kou op de grond. Het kalfje ging staan en probeerde naar haar moeder toe te lopen, maar dat ging niet, omdat beiden waren vastgebonden. De koe was op haar beurt ook onrustig en wilde naar haar kindje toe. Maar dat mocht niet, vertelde de boer me. Als een kalfje gaat drinken bij de moederkoe dan krijgt het een voorkeur voor een bepaalde tepel. Uit dat gedeelte van de uier gaat het kalfje dan het vaakst drinken, zodat de uier niet op een gelijkmatige manier leeg raakt. Als je dan de melkmachine aansluit op de uier, zuigt de machine lucht aan uit die tepel, wat de melk niet ten goede komt.

Weldra werden de koeien (inclusief de pasbevallen moederkoe) weggeleid naar het deel van het weiland waar ze die dag op zouden grazen. De koeien waren gemolken en de boer zou met de tracktor wegrijden met de melkbuit van die ochtend. Ik vroeg de boer wat er nu met het kalfje zou gebeuren en hij vertelde me dat hij het kalfje later op de ochtend door hem zou worden opgehaald en dan met de andere kalfjes in de stal mocht staan.

Ontreddering

Ondertussen was het baby koetje uitgeput weer gaan liggen, nog helemaal nat van het vruchtwater en ze lag te bibberen, zoals ik nog nooit een levend wezen heb zien bibberen. De aanblik van dit pasgeboren door en door koude kalfje dat totaal alleen en ontredderd op de grond lag, ging mij door merg en been. Als een opgesloten tijgerin bleef ik een beetje rond het kalfje drentelen. Het enige wat ik wilde was een deken over het kalfje heen leggen, maar ik realiseerde dat dit kleine, pasgeboren wezen maar één ding nodig had: haar moeder. En wie was ik om me hiermee te bemoeien? Dit kalfje was niet mijn eigendom, maar van de boer. Ik stond hier samen met mijn zoon op zijn erf, zijn weiland naar zijn kalfje te kijken. Wat kon ik doen? Een uur later was het kalfje verdwenen gelukkig en de gedachte dat ze weldra in een warme stal zou liggen, maakte mijn zorgen ook wat minder.

Kraamvisite

Later die dag ben ik terug gegaan naar de boer om te vragen hoe het met het kalfje was en of ik en mijn vier kinderen op kraamvisite mochten komen om nog even te kijken. Dat mocht en we zijn met zijn vijven naar de boer in Ruinen gegaan om een kijkje te nemen in de stal. Ik had beschuit met muisjes gekocht en samen met mijn kinderen mochten we de kalfjes bekijken en aaien.  Het was een bewuste keuze van mij om het leed wat ik had aanschouwt een positieve twist te geven. Het was best een traumatische ervaring voor mij om de eenzaamheid en ontreddering van het pasgeboren kalfje te aanschouwen. En ik wilde ergens weten of alles goed zou komen. En het was voor ons allemaal sowieso fijn om het kalfje te zien; veilig en warm in de stal, geborgen met leeftijdsgenootjes en gevoed met moedermelk (via het flesje).

De ongemakkelijke waarheid over onze melk, kaas, yoghurt, ijs, boter en overige zuivel

Waarbij ik me terdege realiseer dat de kalfjes en koeien van deze melkboer die op kleine schaal produceert en wiens koeien de hele dag in de zon op het enorme weiland mogen grazen, nog relatief mazzel hebben. In mijn optiek horen moeder en kind bij elkaar. Zonder uitzondering van soort en omstandigheden. Of het nou om een muis of een koe, een mens of een big gaat, op een weiland of in een stal, in een bed of in een mand; moeders en kinderen horen gewoon bij elkaar. In de melkindustrie is dit nooit het geval. Kalfjes en moederkoeien worden onmiddellijk na de geboorte van elkaar gescheiden. En in tegenstelling tot de situatie bij deze vriendelijke boer, worden kalfjes alleen in een witte box of in een hok geplaatst, totaal gescheiden van hun soortgenootjes. Hierbij wil ik een stuk uit een artikel (Link hieronder) aanhalen van Roos Vonk, Hoogleraar Sociale Psychologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen:

Er zijn mensen die denken dat koeien altijd melk geven, alsof de Schepper dat zo bedacht heeft ten behoeve van de mens. Maar koeien geven melk voor hun kalf, en moeten er jaarlijks een krijgen om de melkproductie op peil te houden. Na de geboorte worden koe en kalf direct gescheiden, voor beiden een zeer traumatische gebeurtenis. Koeien verzetten zich vaak uit alle macht – natuurlijk, dat zou elke moeder doen – zodat het er nogal eens hardhandig aan toe gaat.

Sommige koeien blijven wekenlang loeien, zoeken naar het kalf, rouwen. Niet anders dan wanneer het ons zelf zou overkomen. Het kalf wordt weggereden in een kruiwagen en, heel hygiënisch, in een kunststof eenlingbox geplaatst (als je erop let zie je deze witte boxen bij melkveehouderijen, soms in lange rijen achter elkaar). Vaak nog wiebelig op de pootjes staat het daar zo’n acht weken. Ontredderd, moederziel alleen. Niet met andere kalfjes, want door hun heftige zuigdrang zouden ze elkaars urine opdrinken. 

Dit drama vindt dagelijks op grote schaal plaats overal in ons land, en gaat nog veel vaker plaatsvinden nu het melkquotum is verdwenen. Dit alles zodat de mens de melk kan gebruiken die de moederkoe maakt voor haar kalf. In de supermarkt kopen we die melk (of yoghurt, kwark, kaas, boter), alsof het uit een fabriek komt.

Die fabriek is een industrie met levende dieren wier diepste natuurlijke behoeftes hun levenlang worden gefrustreerd. Koeien die kunstmatig worden geïnsemineerd, jaar in jaar uit worden uitgemolken door machines, en telkens weer hun kalf moeten afstaan. Kalfjes die opgroeien zonder moeder, alleen in een plastic box – ‘voor hun eigen veiligheid’.

Melk de Witte Doder

Tot de dag van vandaag denk ik nog wekelijks aan het kalfje uit mijn herinnering. En tot de dag dat ik doodga zal ik het leed wat dit schepsel werd aangedaan niet vergeten. Het leed waar ik mede verantwoordelijk voor ben. Hoewel ik mijn vier kinderen zelf zes jaar heb gevoed, hebben ze daarna regelmatig koeienmelk gedronken. Nadat ik erachter kwam hoe ontzettend slecht koeienmelk voor mensen is, ben ik hier resoluut mee gestopt. Graag wijs ik je in deze context op het geweldige stuk wat research journaliste Déisrée Röver hierover schreef: Melk de Witte Doder. En toch gaat het in dit verhaal niet over het leed wat wij mensen onszelf aandoen door melk te drinken, maar wat wij de dieren aandoen met deze gewoonte.

Ik ben niet heilig

Ik ben niet heilig en ook ik ben verantwoordelijk voor dit leed. Ondanks dat ik beter weet. Denk dus alsjeblieft niet dat dit een aanklacht is tegen jou als je nog zuivel gebruikt. Zuivel is zo ingebakken in onze Nederlandse samenleving. We weten niet beter. Overal waar we kijken staan koeien, we drinken bijna allemaal melk (Melk is goed voor elk, hè? Zoals we dat hebben geleerd). Hierdoor horen we bij de langste mensen ter aarde met het hoogste percentage borst- en prostaatkanker (samen met de Scandinaviërs die net zulke zuivel gebruikers zijn). Voor mijn kinderen koop ik nog steeds kaas, boter, slagroom, roomkaas en kruidenkaas en ik kook nog steeds af en toe met crème fraiche. Maar steeds meer en meer zie ik mezelf verschuiven naar een veganistisch leven, net als ik, ook voor mijn gezin.

Alternatieven

Door mijn vriendin en mede-veganist Jeanet werd ik gewezen op de meer dan geweldige en inspirerende website, tjokvol overheerlijke recepten van de Vegan Challenge. Het water loopt je in de mond van alle fantastische recepten. Als je mijn blogs regelmatig leest, weet je dat ik een enorme bourgondiër ben en mijn levensgenieters hart gaat harder kloppen van al dit heerlijks. Ik had het er deze week voorzichtig over met mijn gezin, maar volgende week als iedereen er weer is (ze zijn nu bij hun vader) ga ik het er uitgebreid met ze over hebben. Wat als we nou (in ieder geval bij mama thuis) over gaan op een zuivelvrij dieet? En dan ditchen we de biologische eieren in de loop van de tijd ook nog wel. Maar first things first.

Goede alternatieven zijn in ieder geval de volgende:

• Ik maak rauwe, veganistische chocolade pasta voor op brood met witte amandelpasta. In een half potje amandelpasta doe ik wat palmsuiker, rauwe cacao poeder en gekookt water. Dit vermeng ik tot een homogene massa. Je kunt zelf proeven wat voor jou de lekkerste verhoudingen zijn van de ingrediënten. Mijn kinderen smullen er in ieder geval van.
• Andere vega alternatieve voor op brood kun je krijgen in biologische winkels van onder andere Eko en Horizon, zoals notenpasta’s en noten-vruchtenpasta’s. ook koudgeslingerde lokaal geteelde bijenhoning en vruchtenjam zis heerlijk broodbeleg.
• Wil je wat hartigs op brood, dan kun je heerlijke tapenades, pesto’s en rauwe zuivelvrije roomkaas gebruiken. Voor de zuivelvrije roomkaas gebruik je mijn recept van de roomkaas van mijn Blue Berry Cheese Cake. Alleen haal je de palmsuiker, kaneel en kokosolie uit het recept en voegt wat extra himalayazout toe naar smaak. Ik heb hem in de koelkast staan met extra knoflook en dille toegevoegd. heerlijk!
• IJs kun je maken van cashew- en amandelnotenpasta’s of van zelf geweekte en gepureerde noten met palmsuiker en/ of vruchten. De combinatie cashewnoten, banaan en rauwe cacao met wat gehakte walnoten geeft een dame blanche ijs waar je mijn kinderen ’s nachts voor wakker kunt maken.
• Kaas, verslavende kaas! Een geweldig stuk met meer informatie en alternatieven op de vegan challenge.
• Geraspte/ Parmezaanse kaas maak ik zelf. De beschrijving hiervoor vind je hier.
• Ik gebruik sojamelk en sojaroom om mee te koken en om pap mee te maken. Heel af en toe krijgen mijn kinderen rauwe melk die direct bij de (biologische) boer vandaan komt. Rauwe melk met cornflakes is in ons huis een zeldzame traktatie.
• Als je echt niet zonder melk en zuivel wilt leven, dan kun je de zuivel halen bij biologische en biologisch dynamische (Demeter) boerderijen in de buurt. Mijn zusje doet dit heel bewust en het is gelijk een geweldig uitje voor de kinderen naar de boerderij. Ook geitenmelk en zuivel van de geit is een lekker alternatief. Een lijst met biologische boerderijen om er eentje bij jou in de buurt te vinden, vind je hier, hier en hier.

Ik hoop dat je bovenstaand artikel interessant en informatief vond en ook dat het je wellicht inspireert om op een meer bewuste manier om te gaan met het consumeren van zuivel en het zoeken van alternatieven hiervoor. Dit hoeft natuurlijk niet permanent. Misschien kun je af en toe een zuivelvrije dag of zuivelvrije maaltijd inlassen en ervaren hoe dat is voor jou (en/ of je gezin). Heb je nog vragen, aanvullingen of opmerkingen, ik lees het graag via onderstaand reactieformulier!

Liefs, Tanja

p.s. Volgens mijn oudste zoon is het belangrijk om DE speech van über veganist Gary Yougofsky hier te vermelden. Bij deze: link naar deze soms erg heftige YouTube video (niet geschikt voor kinderen of gevoelige mensen).

Bronnen:

http://veganchallenge.nl/

Tanja

Tanja Ortmans (1973) is Metafysicus, Hypnotiseur, Sci-Fi Auteur, Integratief Psychotherapeut, Multidimensional Coach, Designer en moeder van vijf (haar jongste zoon Gaia woont in de hemel). Vanaf haar vroegste jeugd is de ontdekkingstocht naar de multidimensionaliteit van het leven, de reis van de ziel, kwantum fysica en hoger bewustzijn haar grootste passie. Ze woont samen met haar vier kinderen en drie katten, in de buurt van Amsterdam.